|
مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! تعداد بازدید : 1463
|
|||
adelkhoje 
  |
مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! یکی از باورها و اعتقادات هر قوم و ملتی بر پایی اعیاد و جشنهای ملی و مذهبی است. برخی از اقوام علاوه بر اعیاد مذهبی ، جشنهای ملی و باستانی را نیز به صورت دیرین و کهن برپا می کنند. کشور ایران به علت تنوع و تکثر قومی و دارای مجموعه ای از آئین ها ، سنتها و آداب مختلف می باشد و به تبع این تکثر قومی و سنتهاست که شاهد برگزاری اعیادی مثل فطر ، قربان ،نوروز ،غدیر خم،پاک،کریسمس و ... در جای جای این سرزمین می باشیم. حدود دو هفته مانده به عید قربان بازارهای استان گلستان بخصوص شهرهای ترکمن نشین از جنب و جوش خاصی برخوردار شده و پر رونق می شود. به پاس این عید مذهبی ،ترکمنها از پیر و جوان ، دختر و پسر بخصوص کوچکترها سعی می کنند در حد توان و وسع خانواده ، لباسهای نو تهیه کنند و سفره های خود را برای پذیرایی از مهمانان رنگین ترکنند.  دامداران منطقه نیز که از ماه ها پیش گوسفندان خود را برای این روزها پروار کرده اند ، احشام خود را برای فروش به بازار فروش دام شهرهای ترکمن نشین روانه می کنند. برخی از خیابان ها نیز از چند روز قبل از عید قربان به محل فروش گوسفند و گوساله قربانی تبدیل می شوند. آداب ویژه عید قربان در ترکمن صحرا علاوه بر خرید گوسفند قربانی ، شیرینی و تنقلات و لباس نو که کم و بیش در بین تمام مسلمانان مرسوم است ، ترکمن ها آداب و رسوم ویژه ای نیز دارند که بطور خلاصه به آنها اشاره می کنیم.  روز کثر یا (نظافت) : دو روز قبل از عید قربان در بین ترکمنها به کثر یا روز نظافت مشهور است. در این روز زنان و دختران به نظافت منزل و حیاط خود می پردازند، خانه تکانی ، شستن شیشه های در و پنجره ها ، حیاط و حتی پیاده روها از جمله کارهایی است که در این روز انجام می شود. روز کوکئن: کوکئن نوعی نان روغنی است که ترکمنها به مناسبت های مختلف می پزند.یکی از مهمترین مناسبتهای پخت کوکئن عید قربان است، در این روز کدبانوها و زنان خانه دار علاوه بر کوکئن نان روغنی و شیرینی های مخصوص به نامهای پیشمه ، چاپاتی ، پخته و بین همسایگان و فامیل پخش می کنند، بدین ترتیب از روز قبل از عید به شیرین کردن کام یکدیگر مبادرت می ورزند.  برقرار کردن چاتما و آیلاما: عید روز شادی است و مردم بخصوص کودکان و جوانان باید روحیه ای شاد و پرنشاط داشته باشند. ترکمنها درگذشته های نه چندان دور برای فراهم آوردن این شور و نشاط اقدام به ساختن اسباب تفریح به نام های چاتما شبیه تاب چند نفره و آیلاما که به صورت دورانی که حول محور خود حرکت می کند، می پردازند و این وسایل با استفاده از چوب و طناب ساخته می شود.در گذشته های دورتر حتی بزرگترها از آن استفاده می کردند ولی امروزه این رسم به علت گسترش شهرنشینی و گرایش مردم به شهرنشینی و از طرفی موزائیک کاری یا بتون ریزی سطح حیاط منازل کم کم در حال فراموشی است و فقط جسته و گریخته در روستاها و حومه شهرها که حالت روستایی خود را حفظ کرده اند برپا می شود که خوردن تاب به اعتقاد این است که در روز عید به طرف آسمان پرواز کنندو از زمین فاصله گرفته و بیشتر برای رضایت خداوند و پرواز روح به آسمان تلاش و کوشش نمایند.  بجای آوردن نماز عید: از نخستین ساعات روز عید قربان مردان ترکمن از نوجوانان گرفته تا جوانان و پیرمردان همه وهمه باهر وسیله ای که در اختیار داشته باشند، حتی پای پیاده و با در دست داشتن جا نمازی «نمازلیق» برای به جای آوردن فریضه بسیار مهم دینی نماز عید عازم محل برگزاری نماز عید به عیدگاه یا به زبان ترکمنی «آیدنماز» که معمولاً در خارج شهر قرار دارد می شوند. درعیدگاه هیاهوی عظیمی برپاست، دهها هزار نفر از مسلمانان سنی مذهب اعم از ترکمن و بلوچ وغیره ... از بخش ها و روستاهای حومه ، به همراه اهالی شهر در محل برگزاری نماز عید گردهم آمده اند. اطراف و اکناف و خیابانهای منتهی بر عیدگاه مملواز انواع اتومبیل و وسائط نقلیه متعلق به نمازگزاران است ، محوطه بزرگ و وسیع عیدگاه در برابر دریای بیکران نمازگزاران احساس کوچکی و حقیری می نماید و تعداد کثیری از نمازگزاران به سبب تنگی جا مجبورند در بیرون از محوطه و در روی جاده منتهی به عیدگاه این مراسم را به جای آورند. پس از ادای نماز عید، نمازگزاران عید را به یکدیگر تبریگ گفته و با آرزوی قبولی عبادات و طاعات همدیگر به سوی خانه هایشان روان می گردند. نکته بسیار مهمی که در مراسم برگزاری نماز عید نظرها را به خود جلب می کند. این است که عیدگاه همچون سالیان دور هنوز هم بسیار ابتدایی،ساده و بدون کمترین امکانات لازم و ضروری و فقط شامل یک چهاردیواری بزرگ است،بدون هیچگونه سقف یا پوششی و نمازگزاران سالهای پیاپی در زیر آفتاب شدید و گرمای تابستان و گاه نم نم باران نماز عید را به جای آورده اند. حتی کف حیاط هم بتون ریزی نشده و گاه علفهای هرز و تیغ دار سرتاسر آن را پوشانده است.نمازگزاران مجبورند سجاده خود را روی علفها و شنهای ریز و درشت پهن کرده و حدود 2 ساعت و گاهی بیشتر روی قلوه سنگها بنشینند و به خطبه های نماز عید گوش فرا دهند. احیای سنت ابراهیم خلیل(ع) نمازگزاران، پس از انجام مراسم نماز عید و برگشتن به منزل با یکایک اعضای خانواده دست داده و عید را تبریک می گویند و سپس به منظور ذبح قربانی (احیای سنت پیامبر عظیم الشان حضرت ابراهیم خلیل الله) به سراغ آن می روند، برای این منظور ابتدا چاله ای در گوشه حیاط کنده و مقداری نمک و زغال در وسط آن قرار می دهند. آنگاه حیوان را کنار چاله آورده رو به قبله و با نام خدا ذبح را شروع می کنند. برای ذبح قربانی ابتدا کسی که قربانی را سر می برد باید از صاحب آن لفظاً اجازه و وکالت بگیرد وبرای این که کار صاحب قربانی یکدست خود را روی حیوان نهاده و بطور شفاهی و شخصاً وکالت می دهد. ذبح قربانی توسط مردخانه و یاقصاب و با کمک وهمیاری تمامی اهل منزل صورت می گیرد وهر کس بنا به فراخور توان خود کمک می کند. پس از پوست کندن قربانی و قطعه قطعه کردن گوشت آن، مقداری از گوشت را به صورت خام به فقرا و محتاجان،مقداری را هم بصورت غذای نذری پخته و بین همسایگان و آشنایان تقسیم می کنند و باقیمانده را نیز برای پذیرایی از مهمانان مورد استفاده قرار می دهند. در ترکمن صحرا؛هر خانواده ای معمولاً یک تا سه قربانی ذبح می کند وهرکسی که استطاعت مالی داشته باشد، در این امر مهم و واجب مذهبی شرکت می کند، گاهی اوقات به جای گوشت گاو،گوساله، وحتی شتر نیز قربانی می شود که این کار نیز قوانین شرعی خاصی دارد. گاو، گوساله و یا شتر را 7 نفر بطور اشتراکی خریده و پس از قربانی کردن، گوشت آن را(حدالامکان تمام اجزا) به طور مساوی بین خود تقسیم می کنند که این عمل در بین ترکمن ها «اوله» گفته می شود.  دید و بازدید پس از مراسم قربانی: پس از اتمام کار که معمولاً تا بعد از ظهر به طول می انجامد دید و بازدیدها شروع می شود که رسم است ابتدا به سراغ بزرگان خانواده و فامیل و سپس به منزل آشنایان و دوستان می روند. عید قربان در ترکمن صحرا سه روز به طول می انجامد ودر هرسه روز و گاهی بیشتر،در منازل سفره هایی مملو از شیرینی جات، نان های روغنی،میوه؛چای و گوشت قربانی آماده پذیرایی از مهمانان و از هر راه رسیده ای است. در این ایام همه اقشار مردم بخصوص کودکان و نوجوانان،دختران و پسران با پوشیدن لباسهای نو و چارقدهای(چادر اصیل ترکمن) الوان و رنگارنگ و بعضاً با زیور آلات قدیمی و سنتی خود را می آرایند. بدین ترتیب ترکمن صحرا سه روز پرنشاط و شاید شادترین ایام خود در طول یک سال را پشت سر می گذارد. ___________________________________________________________________ منبع  کارمیدانی نویسنده 2:کتاب مردم شناسی ترکمنهای ایران -مولف عقیل تقوی -انتشارات مختومقلی فراغی –گرگان 1388ص 262
این مطالب بر گرفته شده از turkmenstudents.ir |
||
| سه شنبه 23 مهر 1392 - 21:17 |
|
||
تشکر شده:
|
4 کاربر از adelkhoje به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند: memory - maryam-r - - abbas-star - |
adelkhoje
|
پاسخ 1 : گراني ها مانع از جشن عيد قربان مردم تركمن گلستان نشده است  ازدحام و انبوه جمعيت در بازارهاي شهر گنبدكاووس و ديگر شهرهاي تركمن نشين استان گلستان ، از رسيدن عيد قربان خبر مي دهد كه كه به همراه عيد فطر، عيد اصلي تركمن هاي اهل سنت پيرو مذهب حنفي در اين خطه است. اگر رهگذري غريبه اين روزها در اين شهرها پاي بگذارد، از اين همه شور وشوق متعجب خواهد شد ، به خصوص كه از اهميت اين عيد در نزد تركمن ها اطلاعي نداشته باشد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دانشجویان و دانش اموختگان ترکمن ایران به نقل از ایرنا، از آغاز هفته جاري خيابان اصلي و برخي ديگر از خيابانهاي شهر گنبد در ساعات پاياني روز تا ساعاتي از نيمه شب ، به بازار مكاره اي تبديل شده كه در آن كسبه و دست فروشان اجناس خود را كه عمدتا شامل شيريني و تنقلات ، پوشاك و كيف و كفش و سيخ كباب و زغال و انواع وسايل سلاخي و ذبح قرباني است، به فروش مي رسانند. استقبال مردم براي خريد از اين بازار، به حدي است كه راه رفتن عابران پياده را نيز بسيار مشكل مي كند و ترافيك خودروها نيز بر شلوغي آن مي افزايد و در عين حال بيانگر استقبال و شورونشاط مردم به مناسبت فرا رسيدن عيد است. معمولا از دوهفته تا ۱۰ روز قبل از فرارسيدن عيد قربان، خانواده ها از دارا و ندار به فكر تدارك اين جشن هستند، ازخريد اصلي كه همانا دامي براي قرباني است تا خريد لباس و شيريني و تنقلات در اين ايام صورت مي گيرد. اگر اقوام ديگر در اعياد خود معمولا كوچكترها را در اولويت نو نوار كردن قرار مي دهند، در عيد قربان، تركمن ها از بزرگ و كوچك و دخترو پسر اقدام به تهيه لباس و كفش نو مي كنند تا در روز عيد با اين لباس ها به ديد و بازديد با بزرگترها و ديگر اقوام و فاميل بپردازند. تميز كردن منزل و حياط و كوچه يكي ديگر از كارهايي است كه زنان آن را برعهده دارند، به عبارتي خانه تكاني سالانه تركمن ها در اين روزها صورت مي گيرد. عيد قربان، فصل رونق كار دامداران نيز است، دامداران در اين روزها دام هاي پروار شده خود را درميادين دام و ديگر نقاط در معرض ديد خريداران قرار مي دهند. معمولا در روزهاي قبل از عيد قربان، قيمت دام زنده به خاطر مشتري فراوان افزايش مي يابد. هر كيلو گوسفند زنده در گنبد كاووس و حومه آن از حدود دو هفته قبل از عيد قربان از هر كيلو ۱۰۵ هزار ريال تا ۱۲۰ هزار ريال افزايش يافته است. برخي از دامداران نيز دام هاي كوچك را به صورت تخميني به فروش مي رسانند زيرا فروش آن براساس وزن را به ضرر خود مي دانند. تركمن ها براي عيد قربان آيين هاي مختلفي دارند كه شامل نظافت ورفت و روب منزل و نيز تهيه انواع نان وشيريني هاي محلي است. زنان تركمن از چنروز مانده به عيد قربان اقدام پختن نان روغني مخصوصي به نام كوكئن مي كنند كه آن را در بين درو وهمسايگان تقسيم مي كنند و علاوه برآن براي آراستن سفره عيد نيز علاوه بر تهيه آجيل، ميوه و شيريني از بيرون در خانه نيز اقدام به تهيه شيريني هاي محلي مانند پيشمه و چاپاتي و كيك و دسدسر مي كنند. برگزاري نماز عيد قربان، مهم ترين رويداد روز عيد است كه در اين روز تركمن ها از بزرگ و كوچك با به همراه داشتن سجاده و فرش عازم عيدگاه شده و نماز را با شكوه تمام اقامه مي كنند. ذبح قرباني پس از برپايي نماز انجام مي شود كه براي آن نيز تركمن ها آيين هاي خاصي دارند. ذبح قرباني براي خانواده هايي كه از تمكن مالي برخوردارند در فقه حنفي واجب شمرده شده است، اما اين امر در طول ساليان دور براي تركمن ها علاوه بر جنبه مذهبي به يك آيين اجتماعي نيز تبديل شده است. براين اساس براي خانواده هاي مستمند ذبح قرباني واجب نيست اما همين خانواده ها نيز تمام تلاش خود را به كار مي بندند تا در اين روز حيواني را براي ذبح تهيه كنند. براي قرباني واجب، نصابي شرعي تعيين شده است كه آخوند عبدالباسط نوريزاد امام جمعه اهل سنت گنبدكاووس آن را ۲۰ مثقال طلا و يا معادل آن يا ۱۴۰ مثقال نقره و معادل آن اعلام كرد. وي در گفت وگو با خبرنگار ايرنا افزود: اين نصاب شامل اموالي كه هر خانواده براي زندگي خود لازم دارند، نمي شود. براين اساس براي هرفردي كه به غير از حاجات اصلي زندگي اموال و دارايي بيش از ۲۰ مثقال طلا يا ۱۴۰مثقال نقره و يامعادل آن داشته باشد، قرباني براو واجب مي شود. آخوند نوريزاد عيد قربان را عيدي الهي ذكر كرد و گفت: در اين روز حجاج در منا و عرفات در يك لباس و يك جا با هم نماز مي گذارند تا تداعي روز قيامت براي آنها شود. علاوه بر اين همه ساله دستگاه هاي مسوول در شهرستان گنبدكاووس تمام همت خود را براي خدمات رساني به مردم به كار مي بندند. نيروي انتظامي در حفظ امنيت بازارهاي شلوغ شهر از بيشتر نيروهاي خود استفاده مي كند و شهرداري نيز مكان هايي را براي خريد و فروش پوست قرباني در نظر مي گيرد. همچنين دامپزشكي نيز در خدماتي در راستاي وظايف اين اداره ارائه مي كند. دكتر نادر گوگلاني رييس شبكه دامپزشكي گنبدكاووس در اين خصوص به شهروندان توصيه مي كند، قرباني هاي خود را از مكانهاي تعيين شده نظير ميدان مال و زير نظر كارشناسان مستقر تهيه كنند. وي افزود: ۴ گروه فني اين شبكه در سطح شهر گنبدكاووس بصورت ثابت و سيار در خدمت مردم هستند ودر روز عيد نيز بركشتارها تا حد ممكن نظارت خواهند كرد. وجود بزرگترين ميدان دام گلستان در گنبدكاووس بيشتر ساكنان اين استان را براي تهيه دامهاي عيد قربان به اين ميدان مي كشاند. اين ميدان در سال ۷۲ راه اندازي شده و بيش از ۳ هزار و ۶۰۰ متر مربع وسعت در شمال اين شهر قرار دارد. اين ميدان فروش دام به تاسيسات و امكانات رفاهي مبتني بر رعايت اصول و روشهاي علمي و بهداشتي تجهيزشده است. تركمن ها عيد قربان را در سه روز جشن مي گيرند ودر اين مدت در خانه آنها بر روي مهمانان از اقوام و دوستان باز بوده و با روي خوش از آنها با گوشت و شيريني پذيرايي مي شود. 
|
||
| سه شنبه 23 مهر 1392 - 21:22 |
|
|
تشکر شده:
|
5 کاربر از adelkhoje به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:memory - maryam-r - - mahdis28 - abbas-star - |
mohsenred
 |
پاسخ 3 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! آره خیلی گنبد شلوغ بود حتی پیاده هم نمیشه راه بری ...................عید قربان رو هم به همه ی دوستان تبریک میگم |
||
| سه شنبه 23 مهر 1392 - 22:03 |
|
|
تشکر شده:
|
4 کاربر از mohsenred به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:adelkhoje - - mahdis28 - abbas-star - |
memory
  |
پاسخ 4 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! عیدو مجددا به همه تبریک میگم............. ممنون 
|
||
| سه شنبه 23 مهر 1392 - 22:11 |
|
|
تشکر شده:
|
3 کاربر از memory به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:adelkhoje - - abbas-star - |
adelkhoje
|
پاسخ 5 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! امشب خیلی شلوغ بود اصلا یک وضعی بود خیابان های اصلی مخصوصا مرکز شهر 
|
||
| سه شنبه 23 مهر 1392 - 22:16 |
|
|
تشکر شده:
|
4 کاربر از adelkhoje به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:mohsenred - - mahdis28 - abbas-star - |
|
پاسخ 6 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! اره خیییللییی شلوغه.....پیاده رو کلا بساطا پهنه....باید از خیابون ردشد.... پیشاپیش عیدتونم مبارک انشالله.... |
|||
| چهارشنبه 24 مهر 1392 - 00:40 |
|
|
تشکر شده:
|
3 کاربر از به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:mahdis28 - adelkhoje - abbas-star - |
|
پاسخ 7 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! عیدتون مبارک  
|
|||
| چهارشنبه 24 مهر 1392 - 00:46 |
|
|
تشکر شده:
|
3 کاربر از mahdis28 به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:adelkhoje - abbas-star - - |
abbas-star
 |
پاسخ 8 : مراسم عیدقربان در بین ترکمنان + عکس ! چه صلح و صفایی دارن :) ممنون داش عادل  .
|
||
| چهارشنبه 24 مهر 1392 - 01:57 |
|
|
تشکر شده:
|
2 کاربر از abbas-star به خاطر این مطلب مفید تشکر کرده اند:adelkhoje - - |
برای ارسال پاسخ ابتدا باید لوگین یا ثبت نام کنید.
حامیان
